Kỳ I: Mượn rìu nấu cháo

Mới đây, nhiều cán bộ huyện Thanh Trì phản ánh dự án nhà cho đối tượng chính sách huyện giá cao, diện tích nhà quá lớn, hợp đồng chưa minh bạch…

Dự án khu nhà ở cho cán bộ công chức, viên chức liên cơ quan huyện Thanh Trì do CTCP Kinh doanh Phát triển Nhà và Đô thị Hà Nội (HANHUD) làm chủ đầu tư, được xây trên diện tích 14.470 m2 tại xã Ngũ Hiệp và Tứ Hiệp, huyện Thanh Trì, gồm 4 tòa nhà 25 tầng, chưa kể tầng hầm, với tổng số 736 căn hộ, trong đó 600 căn dành cho các đối tượng chính sách.

Từ 2 năm trước, khi dự án được chấp thuận và cán bộ huyện Thanh Trì nhận được thông báo của Ban chỉ đạo xây dựng nhà chung cư liên cơ quan, hàng loạt cán bộ phải qua quá trình xét duyệt mua căn hộ căn cứ vào thâm niên công tác, đối tượng chưa được cấp đất, cấp nhà hoặc đã được mua nhà chung cư nhưng diện tích quá nhỏ…

Tại thời điểm ấy, giá nhà chưa được công bố song ai cũng nghĩ đã là dự án dành cho đối tượng chính sách thì giá phải hợp lý.

Tuy nhiên, đến tháng 7/2011, khi cầm trên tay tờ hợp đồng thì các đối tượng thuộc diện mua nhà chính sách mới giật mình khi thấy mức giá 14,258 triệu đồng/m2. Giá này chưa bao gồm phí bảo trì 2%, lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, lệ phí trước bạ, tiền thuê đất và các chi phí khác…

Không những thế, mức giá này mới chỉ là tạm tính, chưa tính đến mức trượt giá của thị trường, tức là đến khi nhận được một căn nhà hoàn chỉnh, nhiều khả năng giá sẽ còn đội lên nữa.

Ông Phạm Duy Cương, Giám đốc HANHUD cho biết, việc tách các khoản phí trên là do huyện chỉ đạo để “giảm giá xuống vì bà con”. Như vậy có thể thấy chủ đầu tư “bóc tách” các khoản phí để giá bán có vẻ “thấp” chứ trên thực tế, theo ông Cương, nếu tính các khoản tiền thuê đất, thuê tầng hầm, lệ phí…, giá của mỗi m2 căn hộ sẽ đội lên khoảng 1 triệu đồng nữa. Và đến thời điểm giao nhà mới có giá “chốt” thực sự bởi hợp đồng còn một câu “thòng” phía sau là giá tạm tính, chưa tính trượt giá.

Thực tế, do cơ cấu căn hộ diện tích khá lớn (căn hộ từ 107 - 150 m2 chiếm gần 70%), nên một căn hộ diện tích 150 m2, trong điều kiện 3 năm thị trường không trượt giá (từ năm 2011 đến thời điểm bàn giao nhà năm 2014), giá vật liệu không tăng, các cán bộ thuộc đối tượng chính sách của huyện Thanh Trì cũng phải có ít nhất 2,1 tỷ đồng (chưa gồm tất cả các loại phí nói trên) mới có thể sở hữu một căn hộ.

Một cán bộ huyện Thanh Trì sắp về hưu, những tưởng có được suất mua căn hộ coi như an hưởng tuổi già, sau khi cầm trên tay bản hợp đồng mua bán dự thảo với mức giá tạm tính trên, ngậm ngùi mà rằng: “Thôi, đành nhường suất cho người khác!”

Trong khi giá tạm tính được cho là cao và chưa rõ ràng, các cán bộ huyện còn bức xúc khi hợp đồng mua bán nhiều khoản thiếu minh bạch, hơn 50% các chi tiết căn hộ trong hợp đồng không rõ ràng, chỉ được ghi “theo thiết kế và dự toán”, nhà đầu tư huy động vốn từ người mua nhà trái luật, thời gian huy động vốn gấp và không rõ ràng…

Theo hợp đồng mua bán căn hộ dự thảo với căn hộ 113,3 m2, thời gian huy động vốn được kéo dài làm 8 lần. Lần 1 vào ngày 21/8, với số tiền 242 triệu đồng, tương đương 15% giá trị căn hộ khi dự án chưa hoàn thiện móng. 5 lần tiếp theo mỗi lần 242 triệu đồng, lần 7 là gần 82 triệu đồng và lần cuối trước khi bàn giao nhà là phần tiền còn lại theo giá trị kiểm toán duyệt.

Trừ đợt đóng tiền lần 1, các khách hàng đều không rõ đợt đóng tiền tiếp theo là bao giờ vì thời gian thanh toán chỉ được ghi là “theo thông báo”, dù các khoản đóng lên đến vài trăm triệu đồng mỗi đợt.

Do những điều bất hợp lý trên, tính đến ngày 25/8/2011, số lượng cán bộ đã ký hợp đồng và nộp tiền là 106 người trên tổng số 600 căn cho các đối tượng chính sách.

Trao đổi với chúng tôi, đại diện chủ đầu tư - HANHUD - và UBND huyện Thanh Trì đều khẳng định: “Đây là dự án nhà thương mại” với lý do “dự án không nhận được ưu đãi gì”.

“Đúng là chủ trương của huyện xây nhà cho cán bộ chính sách đã được thành phố chấp nhận, nhưng đây không phải nhà chính sách. Mục tiêu là xây dựng nhà để bán chứ không phải dự án nhà chính sách được Nhà nước ưu đãi mà tất cả các nghĩa vụ với Nhà nước phải thực hiện đầy đủ. Đây là sự quan tâm của UBND huyện Thanh Trì với cán bộ có nhu cầu nhà ở, nhưng đây là nhà thương mại có đối tượng trước”, ông Phạm Duy Cương, Giám đốc HANHUD giải thích.

Liên hệ với UBND huyện Thanh Trì, phóng viên cũng nhận được câu trả lời đây là dự án nhà ở thương mại với lập luận: “Theo Nghị định 71, chỉ có 2 loại nhà là nhà kinh doanh thương mại và nhà chính sách xã hội. Nhà chính sách xã hội phải có điều kiện, tiêu chuẩn rõ ràng… nên tôi khẳng định đây là nhà ở thương mại” - Chánh Văn phòng UBND huyện Thanh Trì Nguyễn Anh Tuấn cho biết.

Đành rằng dự án không được hưởng chính sách ưu đãi gì của Nhà nước về thuế, phí, nhưng rõ ràng với cái tên Dự án nhà chính sách cho cán bộ huyện Thanh Trì dự án mới có thể nhanh chóng được phê duyệt và triển khai. Và thực tế hiện nhiều cán bộ chính sách của huyện tuy thuộc đối tượng được mua nhưng không đủ khả năng tài chính.

Và nếu là dự án thương mại, tại sao chủ đầu tư lại huy động vốn trước khi hoàn thiện móng? Tại sao chủ đầu tư lại được chỉ định thầu trên khu đất đấu giá mà không phải qua đấu thầu?...

Thanh Thủy

(Báo điện tử Doanh nhân Việt Nam toàn cầu)